Marleen Geusens (46) en Joke Van Eycken (32) werken bij Familiehulp, met tienduizend reddende engelen 's lands grootste leverancier van huishoudhulp, voor het comfort en binnen de zorg. En ieder jaar komen er honderden nieuwe cursisten bij, worden volop bijscholingen georganiseerd met ronkende titels als Poetsen is een wetenschap. Daarvoor zorgen Marleen en Joke.


Marleen geeft les in de basisopleiding 'polyvalent verzorgende'. Joke is vormingsmedewerker en verantwoordelijk voor de bijscholingen huishoudkunde. De twee willen gerust een paar tips prijsgeven, op één voorwaarde: géén verwarring met de gouden raad van tante Kaat. Een opwaardering van het huishoudkundige beroep, dat zouden ze graag zien. Tenslotte is een huishouden meer dan alleen maar de poets, zeker bij Familiehulp. Voor sommige mensen is een huishoudhulp immers bittere noodzaak, een kleine remedie tegen de eenzaamheid ook.

De dames delen hun kunde met geestdrift, omdat ze weten hoe de moderne onkunde is. 'We zien het aan de lijstjes die sommige mensen achterlaten voor de poetsvrouw. De verwachtingen zijn hooggespannen, véél te hoog. In vier uur krijg je geen enkel huis schoongemaakt, onder en boven plus een mand met strijk. Zoiets lukt alleen als er écht een mannetje in de fles zit, maar daar hebben wij geen vertrouwen in.'

1. NIETS BOVEN ZEEPVLOKKEN

Marleen: 'Ik kijk nooit televisie, maar ik kan aan de cursisten horen voor welke producten er reclame gemaakt wordt op tv. Huishoudelijke fout nummer één is het vertrouwen in mijnheer Proper. Ik beweer niet dat zijn producten niet werken, maar het kan anders. En vooral: het kan goedkoper. Ik ga ieder jaar op vakantie met het geld dat ik uitspaar op dure zeep. Gewone zeepvlokken poetsen uitstekend. Met een zak van drie euro kom ik jaren toe. Ik maak er sopjes van om te dweilen en ik gebruik het voor de was. Twee eetlepels zijn genoeg voor een liter wasmiddel. Een bodempje in het wasbolletje en zo de trommel in, meer is er niet aan. Je hebt overigens altijd minder zeep nodig dan je denkt. Die nieuwe producten zijn dikwijls erg geconcentreerd.'

2. STRIJK CONSEQUENT

Marleen: 'Om te strijken hebben wij geen strikte regels, wel richtlijnen om ervoor te zorgen dat wat je gestreken hebt niet kreukt als je verder strijkt. Vanzelfsprekend strijk je donkere kleren binnenstebuiten en mijd je de naden. Ze slijten anders te snel. Verder leren we onze huishoudhulpen strijktechnieken aan die je makkelijk kunt aanpassen. Naar de gewoonte van de klant. Want sommige bejaarden zijn behoorlijk kritisch. Ze zitten soms mee te kijken met hun neus op de strijkplank.'

Joke: 'Iedereen heeft zijn eigen systeem om wasgoed op te vouwen. Ook daar bestaan geen regels voor, behalve consequentie. De naden en de vouwen moeten allemaal aan dezelfde kant zitten. Het is de bedoeling dat alles in de kast past.'

3. GELOOF IN SODA

Joke: 'Veel mensen zijn verslaafd aan geur. Alsof pompelmoes en lavendelbloemen het bewijs zijn van een net huishouden. Niet! En de geur van javel al helemaal niet! Ik geef bijscholingen over ecologisch huishouden. Bij Familiehulp wordt niet gepoetst met javel. Het is slecht voor het milieu. Ik geloof in soda (lacht). Soda ontvet, ontsmet en ontstopt. Ik poets er de koelkast mee en ik maak er de frietketel mee schoon. Eén keer per maand leg ik het op alle roosters om de afvoer vrij te houden. Plus: ik gebruik het in de wasmachine. Het reinigt de leidingen en het houdt de was wit. Niet zoals op tv, natuurlijk. Je moet het tijd geven. Enfin, soda is voor geen geld te koop in de supermarkt, in de rekken helemaal onderaan. Het ziet er een beetje uit als badzout. Voor de rest nog één belangrijke waarschuwing: houd soda ver van aluminium.'

4. KIES ONDERHOUDSVRIENDELIJK

Marleen: 'Een huishouden zonder leed begint in de winkel. Kijk wat je koopt en check de etiketten. Elastaan houdt stoffen soepel, maar eigenlijk mag het niet in de droogkast. En stukken die naar de stomerij moeten, worden peperduur zodra je ze in huis hebt. Onderhoudsvriendelijk is anders.'

Joke: 'Veel mensen hebben tegenwoordig een keuken met een werkblad in roestvrij staal. Slechte keuze! Ik zou zoiets alleen maar willen als ik iemand had om mijn keuken schoon te maken. Inox is de hel. Je blijft eraan vegen.'

Marleen: 'Ik ken de truc met de olijfolie wel, maar hij werkt niet. Olie legt een film over je werkblad, dat is alles. Eigenlijk is poetsen met vet sowieso een beetje raar. Ik zou voor simpel afwasmiddel gaan en een druppeltje azijn om het inox te laten glanzen.'

5. LEER LEVEN MET PLUIS

Marleen: 'Wol pluist niet omdat je het wast, wol pluist door wrijving. Voor de rest bestaat er geen enkele garantie tegen pluis. Leer leven met pluis en leg je erbij neer. Pluisjes plukken helpt niet. Integendeel, al plukkend beschadig je de wolvezels en komt er opnieuw pluis.'

Joke: 'Wol verdraagt geen temperatuurschommelingen. Daarom was je je truien beter niet in de machine, ook al heeft het een wolprogramma. Koud spoelwater doet de wol geen deugd. Ik doe mijn wolwas in de wastafel, in een klein sopje met neutrale zeep. Een paar keer knijpen, niet wringen, en gedaan. Daar heb je geen 50 liter water voor nodig zoals de machine.'

6. DE TRUC MET DE LUCIFER

Marleen: 'Knopen vallen vaak van een nieuwe jas omdat het uiteinde van de draad niet meer wordt ingestopt in de fabriek. Als je een knoop aannaait moet je ervoor zorgen dat de knoop niet te dicht op de stof zit. Anders fronst je jas. Om een knoop een stukje van je jas aan te naaien gebruik je een lucifer of een tandenstoker.'

Joke: 'Zet je draad eerst met een steekje vast, houd de lucifer tussen knoop en stof en maak een paaltje. Eens de knoop vastzit, neem je de lucifer weg. Op die manier hoef je je moeder niet te bellen voor een knoop.'

7. GEBRUIK DOEKJES

Marleen: 'De klassieke katoenen dweil, die met de Belgische vlag, is geen aanrader. Hij is te zwaar en te dik om ergonomisch goed te zijn. Zeker als je hem gebukt gaat uitwringen. Veel beter is het om een microvezeldweil te gebruiken en die uit te knijpen. Wij leren onze cursisten aan om niet om hun polsen te draaien.'

Joke: 'Microvezeldoekjes zijn altijd een goed idee. Of andere doekjes, maar je mag een schoonmaakproduct nooit rechtstreeks op het materiaal spuiten of vegen.'

Marleen: 'Zeker niet als je schoenen poetst. Met toefjes crème maak je vlekken op het leer.'

8. VECHT NIET MET DE DEKBEDHOES

Marleen: 'Om een nieuwe dekbedovertrek over een donsdeken te trekken moet je eigenlijk met z'n tweeën zijn. Op het bed gaan staan en met twee punten wapperen is een slecht plan. Een gevecht met hoeslakens, om nog te zwijgen van de stofboel. Als ik niet de luxe heb om met z'n tweeën te zijn, maak ik twee punten vast met een wasknijper en probeer ik de hoes zo naar beneden te trekken.'

Joke: 'Veel mensen leggen hun hoeslakens averechts in de kast. Pas als ze hun bed opmaken, trekken ze het opnieuw juist. Overigens raad ik aan om éérst de bedden te verschonen en daarna pas te stofzuigen.'

9. EEN WISSER IS EEN MUST

Marleen: 'Om ramen te lappen moet je veel water gebruiken. Anders maak je krassen. Spoelen is de boodschap. Veel schoonmaakmiddel heb je er niet voor nodig: een paar druppeltjes detergent zijn genoeg. Ammoniak is ten strengste verboden. Het brandt. Het pakt je op de adem. En het is slecht voor het milieu.'

Joke: 'De truc met de prop krantenpapier is passé. Ik weet niet waarom. De inkt van de moderne krant deugt niet meer, denk ik. Om je ramen te drogen heb je een goede wisser nodig, meer niet. Trouwens, zo'n wisser is een must in iedere douche. Als je de tegels van de douche niet droog houdt, schuur je je suf op zeepdruppels en kalkresten.'

10. KEN OSSENGAL

Joke: 'Ossengalzeep is supersterke zeep die al meer dan honderd jaar goed is tegen moeilijke vlekken. Maak de vlek nat, wrijf er een beetje ossengal op en was het kledingstuk in de machine.'

Marleen: 'Ossengalzeep doet hetzelfde als het Citroentje. Je moet alleen opletten welk Citroentje je koopt want er is valse zeep in omloop. Het groene Citroentje is het enige échte. Gele Citroentjes maken vlekken. Raar maar waar.'

11. MAAK JE KASTEN TWEEMAAL PER JAAR SCHOON

Joke: 'Iedere keer als je suiker, bloem of kruiden uit de kast pakt, maak je de kast een beetje vuil. Spijtig, maar het is niet anders. Alles kruimelt. Daarom maak ik mijn kasten twee keer per jaar schoon. Daarvoor gebruik ik afwasmiddel en azijn. Het is niet meteen een spannende bezigheid, maar het moet. Het voordeel is dat er nadien opnieuw plaats is in de kast.'

Marleen: 'Een van de belangrijkste regels in een huishouden is regelmaat. Iedere week dweilen kost minder moeite dan één keer per maand dweilen. De tussendoorse poets doet wonderen (lacht).'

Joke: 'Zolang je maar onthoudt dat proper niet hetzelfde is als steriel. Ik houd de boel graag netjes, maar het moet leefbaar blijven.'